İnternet Bağımlılığında Sık Sorulan Sorular

• Teknoloji bağımlılığı bir hastalık mı?

İnternet bağımlılığının bir hastalık olup olmadığı konusu yapılan beyin görüntüleme çalışmaları ile çok net bir şekilde ortaya konulmuştur.  Yapılan araştırmalarda, internet oyun oynama bozukluğuna bağlı beyinde spesifik değişimlerin olduğu gözlenmiştir. Nöropsikoloji ve nöro-görüntüleme yöntemleri ile yapılan çalışmalarda beyinde internet bağımlılığına özgü değişiklikler saptanmıştır.

• Hangisi teknoloji bağımlılığıdır?

İnternet bağımlılığı ilk dönemlerde internet üzerinden oynanan oyunlarla ilişkilendirilmiştir. Ancak internet kullanımının hızla yaygınlaşması ve çeşitlenmesi sonucu farklı internet kullanımları da internet bağımlılığı literatürü içinde yer almaya başlamıştır.
Son yıllarda akıllı telefon bağımlılığı kavramı dünya literatüründe yaygınlaşmaya başlamıştır. Ancak henüz net bir tanı kategorisi olarak kabul edilmemiştir.

• Teknoloji bağımlılığı bir bağımlılık mı?

İnternet bağımlılığının diğer bağımlılıklardan farklı olup olmadığı bir tartışma konusudur. Yapılan beyin araştırmaları, internet oyun oynama bozukluğunun diğer bağımlılıklarla büyük bir benzerlik gösterdiğini bulmuştur. Yoğun internet kullanımı; beyin ödül mekanizmaları ile bağlantılı olduğu durumlarda bağımlılık olarak adlandırılmıştır.
Diğer bağımlılıklarda olduğu gibi internet bağımlılığında da tolerans gelişmesinin saptanması ilgili durumu bağımlılık olarak değerlendirebileceğimiz bir diğer faktörü göstermektedir.

• Bu bağımlılığın adı ne?

İnternet bağımlılığına çok farklı isimler verilmektedir. Bu isimler arasında şunları sayabiliriz; teknoloji bağımlılığı, oyun bağımlılığı, ekran bağımlılığı, dijital bağımlılık, bilgisayar bağımlılığı vb.
Çok farklı alanlarda çok farklı biçimde adlandırılsa da şu anda Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) bir tanı kategorisi olarak "oyun oynama bozukluğu" adıyla benimsemektedir. DSM-5'te ise "internet oyun oynama bozukluğu" olarak adlandırılmaktadır. Ancak yeni tanı kategorileri çıkınca ne gibi isimler verileceği tartışmalıdır.

• Kimler, nasıl teknolojiye bağımlı oluyor?

Bugüne kadar en çok araştırılan konulardan birisi bu bağımlılığın nedenleridir. En çok ileri sürülen etkenler; depresyon, anksiyete ve düşük benlik saygısının varlığıdır. Heyecan arama davranışı ve yalnızlık da önemli faktörlerdendir. Psikiyatrik bozukluklar içinde sosyal anksiyete, majör depresyon ve dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunun teknoloji bağımlılığına eşlik ettiği saptanmıştır.

İnternet bağımlılığının nedenleri arasında aile faktörü üzerinde de durulmuştur. Boşanmış ailenin çocuklarında, düşük sosyoekonomik düzeyde, aile içi çatışma yüksek olan ve şiddetli işlevsiz ebeveynlerin çocuklarında internet oyun oynama bozukluğu daha sık görülmektedir.

• Teknoloji bağımlılığının bir tedavisi var mı?

Teknoloji bağımlılığının spesifik bir tedavisinden söz edilememektedir. Bununla birlikte multimodel terapilerin iyi geldiği belirtilmektedir. Bunlar arasında bilişsel davranışçı terapi, motivasyonel görüşme, aile terapisi, psikoeğitim ve psikofarmakoloji sayılabilir.

• Teknoloji bağımlılığının seyri nasıl?

Spesifik bir tedavisi olmamasına rağmen zaman içerisinde internet bağımlılığının düzeldiği veya çok hafiflediği görülmektedir. Örneğin 18 aylık bir izlem çalışmasında internet oyun oynama davranışında azalma saptanmıştır. 15 yıllık bir izlem çalışmasında; oyun oynama bozukluğu oranının zaman içinde azaldığı gösterilmiştir. Ancak pek çok faktör bulunduğu için kişiden kişiye değişiklik göstermektedir.

• E-sporcu olup oyun oynayarak para kazanamaz mıyım?

E-spor ile para kazanılabileceği bir gerçektir; ancak bu çok düşük bir ihtimaldir. Aynı zamanda e-sporcu olabilmek için yoğun antrenmanlar yapılması gerekmektedir. Bu durum hem ruhsal hem fiziksel olarak pek çok probleme yol açabilmektedir.